image1 image2 image3

radca prawny rzeszow Odszkodowanie za wykup nieruchomości przez gminę

26.07.2014 | k.h.

odszkodowanie za wykup nieruchomości

Gmina ogranicza Ci możliwość korzystania z całej nieruchomości? Część Twojej działki została przeznaczona na chodnik bądź pas zieleni? Możesz żądać odszkodowania albo wykupu nieruchomości od gminy.

Jeżeli gmina uchwalając bądź zmieniając miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego ogranicza korzystanie z nieruchomości, właścicielowi bądź użytkownikowi wieczystemu, przysługują określone w art. 36 ustawy z dnia 27 marca 2003 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2012, poz. 647) roszczenia. Do właściwej gminy, można złożyć wniosek o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę albo żądanie wykupu nieruchomości w całości lub w części. Ponadto roszczenia te mogą zostać zaspokojone w drodze zaoferowania przez właściwą gminę innej nieruchomości w drodze umowy zamiany.

Podmiot uprawniony

Zgodnie z art. 36 u. z. p. p. wymienione roszczenia przysługują właścicielowi nieruchomości jeżeli w związku z uchwaleniem bądź zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodnie z przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź ograniczone.

Jak wynika z brzmienia przepisu roszczenia powyższe przysługują tylko właścicielowi nieruchomości i tylko właścicielowi legitymującym się prawem własności (bądź wieczystego użytkowania) w dacie zmiany bądź uchwalenia planu zagospodarowania przestrzennego (Wyrok SN z dnia 30 czerwca 2010 r., V CSK 452/2009). Dlatego też istotnym z punktu widzenia przywołanego przepisu jest ustalenie daty wejścia w życie nowego bądź znowelizowanego planu zagospodarowania przestrzennego oraz ustalenie aktualnego na ten dzień właściciela (użytkownika wieczystego) nieruchomości.

Konsekwencją wyżej przyjętego przez ustawodawcę rozwiązania jest istnienie roszczenia o odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości, które przysługuje osobie zbywającej nieruchomość. Zgodnie bowiem z art. 36 ust. 3 u .z. p. p. gdy właściciel nieruchomości zbywa ją (a w związku uchwaleniem bądź zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego została obniżona jej wartość), oraz uprzednio nie skorzystał z roszczenia o wykup bądź odszkodowanie, wówczas przysługuje mu w stosunku do gminy jedynie odszkodowanie za obniżenie jej wartości (zob. także wyrok WSA w Białymstoku z dnia 30 listopada 2010 r. I SA/BK 564/2010).

Konieczne przesłanki

Samo uchwalenie bądź zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie skutkuje jeszcze powstaniem roszczenia o odszkodowanie bądź wykup nieruchomości. Działanie gminy w zakresie planowania przestrzennego musi rodzić określone skutki. Zgodnie z art. 36 ust 1 u. z. p. p. konieczną przesłanką powstania roszczenia jest powstanie sytuacji , w której korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone; przesłanki te muszą wystąpić łącznie.

Procedura

Co do zasady z wnioskiem o wypłatę odszkodowania bądź o wykup całej lub części nieruchomości przez gminę należy zwrócić się do gminy, która uchwaliła lub zmieniła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, przedstawiając okoliczności uzasadniające swoje roszczenie.  Wykonanie obowiązku wynikającego z omówionych powyżej roszczeń, powinno nastąpić w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku; możliwe jest określenie innego terminu przez strony postępowania.

Postępowanie to jednak nie ma charakteru administracyjnego, dlatego też właściwy organ nie ma kompetencji do wydawania w tej materii decyzji administracyjnych (zob. także wyrok WSA w Gdańsku z dnia 23 listopada 2011 r. II SA/Gd 710/2011, Decyzja SKO w Gdańsku z dnia 4 lipca 2011 r., 2716/11).

W przypadku gdy gmina odmawia spełnienia zgłoszonego roszczenia można go dochodzić w postępowaniu przed sądami powszechnymi (art. 37 ust. 10 u. z. p. p.). Jako, że roszczenia wynikające z art. 36 u. z. p. p. mają charakter cywilnoprawny udowodnienie powstania wszystkich przesłanek będzie ciążyło, zgodnie z dyspozycją art. 6 kodeksu cywilnego, na właścicielu nieruchomości.

Należy również dodać, że roszczenia powyższe, z uwagi na fakt posiadania cywilnoprawnego charakteru przedawniają się z upływem 10 lat, za wyjątkiem roszczenia właściciela o obniżenie wartości z art. 36 ust. 3, te bowiem można zgłosić zgłaszać w terminie 5 lat od dnia, w którym plan miejscowy albo jego zmiana stały się obowiązujące.