image1 image2 image3

radca prawny rzeszow Wysokość odszkodowania za naprawę samochodu w świetle wyroku SN z 2018 r., II CNP 43/17

Joanna Świder | 20.07.2018 r.

odszkodowanie za naprawę samochodu 

W dniu 12.04.2018r. Sąd Najwyższy wydał wyrok w sprawie przeciwko ubezpieczycielowi, w którym stwierdził, iż poszkodowanemu należy się wypłata odszkodowania w kwocie, która odpowiada pełnym kosztom profesjonalnej naprawy samochodu, i to nawet w sytuacji, gdy realnie do takiej naprawy nie doszło.

Powyższy wyrok zapadł na podstawie następującego stanu faktycznego:

Wskutek awarii hamulców samochód ciężarowy uderzył w inny pojazd tj. VW Tuareg. Właścicielka tego ostatniego pojazdu zgłosiła szkodę ubezpieczycielowi sprawcy, po czym zrezygnowała z likwidacji szkody przez tego ubezpieczyciela i wniosła o jej naprawienie z ubezpieczenia AC, które wykupiła we własnym zakresie. Ten ubezpieczyciel wypłacił poszkodowanej kwotę ponad 17 tyś zł., jednak w ocenie poszkodowanej kwota ta nie rekompensowała jej szkody w pełnej wysokości, skutkiem czego skierowała ona żądanie o dopłatę odszkodowania do ubezpieczyciela sprawcy szkody.

Poza sporem w niniejszej sprawie pozostawała kwestia odpowiedzialności ubezpieczyciela sprawcy szkody, przebieg samego zdarzenia, jak też rozmiar szkód w pojeździe poszkodowanej pozostających w związku przyczynowym z tym zdarzeniem. Osią sporu pozostawało jedynie wyliczenie kosztów naprawy pojazdu oraz określenie, czy naprawa wcześniej wykonana przywróciła pojazd do stanu sprzed szkody.

Sąd I instancji ustalił, że samochód poszkodowanej naprawiał kolega jej męża z zastosowaniem części używanych. Naprawa ta została przeprowadzona częściowo wadliwie i nie przywróciła pojazdu do stanu sprzed szkody. Koszty tej naprawy Sąd I instancji uznał za nieistotne dla rozstrzygnięcia, gdyż błędne decyzje poszkodowanego co do wyboru nieefektywnego sposobu naprawy szkody nie mogą zwiększyć zakresu odpowiedzialności ubezpieczyciela.

Sąd I instancji ustalił, że średni rynkowy koszt naprawy samochodu VW Tuareg na rynku lokalnym przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych sygnowanych znakiem producenta pojazdu oraz stawek za roboczogodzinę stosowanych przez odpowiednio wyposażone nieautoryzowane warsztaty naprawcze w dacie szkody wynosił 43.987,43 zł. Naprawienie samochodu w taki sposób nie spowodowałaby wzrostu jego wartości w stosunku do stanu sprzed szkody. Zastosowanie części używanych zmniejszyłoby koszty naprawy do 25.129,32 zł.

Sąd I instancji uznał także, że z uwagi na wiek pojazdu w dacie szkody (6 lat) i brak danych, żeby wcześniej był naprawiany z zastosowaniem części używanych, do naprawy po likwidowanej szkodzie powinny być wykorzystane części nowe, co zapewniłoby późniejszą bezpieczną eksploatację pojazdu i zarazem nie spowodowałby wzbogacenia powódki.

Uwzględniając ustalenia co do kosztów naprawy samochodu, Sąd I instancji zasądził od ubezpieczyciela sprawcy na rzecz poszkodowanej kwotę dochodzoną pozwem, stanowiącą część różnicy pomiędzy kosztem naprawy pojazdu, a kwotą, którą uzyskała z tytułu umowy ubezpieczenia AC pojazdu.

Sąd II instancji po rozpoznaniu apelacji pozwanego oddalił powództwo, uznając, że skoro powódka dokonała naprawy pojazdu, to za wadliwe uznał jednak określenie wysokości należnego powódce odszkodowania w oparciu o hipotetyczne koszty jego naprawy wyliczone na podstawie opinii biegłego sądowego. Uznał, że hipotetyczne ustalenia tracą na aktualności, gdy poszkodowany naprawi szkodę. Skoro bowiem odszkodowanie ma pokryć istniejący po stronie poszkodowanego uszczerbek, to gdy doszło do naprawy uszkodzonego pojazdu, obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela obejmuje wyłącznie faktycznie poniesione i wykazane wydatki, które doprowadziły uszkodzony samochód do stanu sprzed wystąpienia szkody.

Poszkodowana złożyła skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku, w którejzarzuciła, że zaskarżony wyrok jest niezgody z art. 6, art. 361 § 1 i 2, art. 363 § 2, art. 415, art. 436 § 2 k.c. oraz art. 232 i art. 233 k.p.c. i wniosła o stwierdzenie tej niezgodności z prawem.

Sąd Najwyższy potwierdził, że zastosowanie art. 822 § 1 w zw. z art. 363 § 1 k.c. oznacza, że poszkodowany nie może żądać zapłaty kosztów (hipotetycznej) restytucji w sytuacji, w której przywrócenie stanu poprzedniego byłoby niemożliwe albo też pociągało za sobą nadmierne trudności lub koszty (por. wyrok Sądu Najwyższego z 20 lutego 2002 r., V CKN 903/00, OSNC 2003, nr 1, poz. 15; postanowienie Sądu Najwyższego z 12 stycznia 2006 r., III CZP 76/05, nieopubl.). W takim przypadku może żądać wyrównania tego uszczerbku w jego majątku, który odpowiada wartości rzeczy zniszczonej wskutek działania sprawcy szkody. Ocena, czy koszty restytucji są nadmierne zależy od okoliczności sprawy. Na gruncie spraw dotyczących naprawy pojazdów mechanicznych ugruntowała się praktyka zakładająca, że koszt naprawy nie jest nadmierny dopóty, dopóki nie przewyższa wartości pojazdu sprzed wypadku (por. wyrok Sądu Najwyższego z 20 lutego 2002 r., V CKN 903/00, OSNC 2003, nr 1, poz. 15; postanowienie Sądu Najwyższego z 12 stycznia 2006 r., III CZP 76/05, nieopubl.)

Przepis art. 822 § 1 k.c.modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie tylko w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji. Powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym jego zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar (por. wyroki Sądu Najwyższego z 27 czerwca 1988 r., I CR 151/88, nieopubl., i z 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00, niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego z 12 stycznia 2006 r., III CZP 76/05, nieopubl.).

Zastosowanie ustalonej wykładni art. 363 § 1 i art. 822 § 1 k.c. w okolicznościach sprawy prowadzi do oczywistego wniosku, że powódce należało sięodszkodowanie w wysokości odpowiadającej kosztom profesjonalnej naprawy pojazdu, chociaż powierzyła czynności mające doprowadzić do osiągnięcia takiego rezultatu osobie, które naprawę wykonała wprawdzie tanim sposobem, ale za to wadliwie, powiększając zakres doznanego przez nią uszczerbku majątkowego.

 

 

O wielu lat zajmujemy się z powodzeniem sprawami związanymi z roszczeniami wysuwanymi wobec sprawców szkód i zakładów ubezpieczeń - w związku ze szkodami powstałymi na skutek wypadków, w tym takze komunikacyjnych.

Skorzystaj z naszego doświadczenia w tym zakresie i skontaktuj się z naszą kancelarią!