image1 image2 image3

radca prawny rzeszow Praca na umowie zlecenie a prawa i roszczenia pracownicze

08.06.2017 | a.sz.

praca na umowie zlecenie 

Pracujesz 8 godzin na dobę wykonując codziennie takie same lub podobne czynności, a mimo to masz umowę zlecenie? Pracodawcy często zawierają z pracownikami umowy zlecenia, mimo, że w rzeczywistości pracownicy świadczą pracę tak jak na umowie o pracę.

W orzecznictwie i doktrynie wskazuje się na sześć cech, które odróżniają umowę o pracę od umowy zlecenia. Jako cechy stosunku pracy wskazuje się:

- podporządkowanie pracownika pracodawcy, które należy rozumieć nie tylko jako świadczenie pracy pod kierownictwem pracodawcy, ale także jako jednoznaczne określenie prawa pracodawcy do decydowaniu o miejscu i czasie, w jakim praca określonego rodzaju ma być świadczona (tak: Maria Teresa Romer, Prawo Pracy Komentarz, wyd. LexisNexis, Warszawa 2008, a także wyrok Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 1997 r., I PKN 89/9);

- kontrolę pracodawcy nad procesem pracy;

- osobiste instrukcje pracodawcy co do sposobu, miejsca i czasu wykonywania pracy - bieżące zlecanie zadań osobie zatrudnionej na zlecenie, bieżąca kontrola wykonywanych czynności i modyfikowanie ich zakresu z reguły wskazuje na pracowniczy charakter stosunku łączącego strony, nawet jeśli strony zawarły umowę zlecenia (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2015 r., II PK 189/14);

- dyspozycyjność pracownika nawet w trakcie niewykonywania pracy;

- wymóg osobistego świadczenia pracy - nawet zapisana możliwość posłużenia się inną osobą nie niweczy charakteru stosunku pracy (Wyrok SN z dnia 5 maja 2010 r. I PK 8/2010).

-  cykliczne wypłacanie wynagrodzenia - pracodawca zobowiązany jest za wykonywaną pracę wypłacić wynagrodzenie w okresach zazwyczaj miesięcznych, a pracownik nie może się go zrzec. Wynagrodzenie powinno odpowiadać rodzajowi, jakości i ilości świadczonej pracy. W razie braku określenia wysokości wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje wynagrodzenie uznane za godziwe dla danego rodzaju pracy, ale nie niższe niż minimalne wynagrodzenie. W umowie zlecenia co do zasady wynagrodzenie należy się za całość zlecenia już po jego wykonaniu, chyba że strony postanowią inaczej.

Jeżeli więc pracownik zatrudniony na umowę zlecenie świadczy pracę, która spełnia wskazane powyżej przesłanki, wówczas może wystąpić do sądu pracy z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy. Konsekwencją ustalenia przez sąd stosunku pracy, będzie możliwość dochodzenia od pracodawcy zapłaty w szczególności: wyrównania wynagrodzenia do tego, które pracownik otrzymałby, gdyby została zawarta umowa o pracę (wynagrodzenie z umowy zlecenia jest niższe niż np. minimalne wynagrodzenie za pracę lub wynagrodzenie za te same czynności, gdyby była zawarta umowa o pracę), dodatku za pracę w porze nocnej i  godzinach nadliczbowych, ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Należy przy tym wskazać, że do ustalenia istnienia stosunku pracy nie jest konieczne spełnienie wszystkich wskazanych sześciu warunków. Wystarczy, że cechy stosunku pracy są przeważające (Jeżeli przeważające są cechy charakterystyczne dla umowy o pracę, to należy opowiedzieć się za stanowiskiem, że strony łączy stosunek pracy, nie można bowiem przyjąć mieszanego charakteru takiej umowy - Sąd Najwyższy w wyroku z 23 stycznia 2002 r. I PKN 786/00).

Roszczeń o ustalenie istnienia stosunku pracy i majątkowych można dochodzić jednym pozwem. W razie dokonania przez sąd ustalenia istnienia stosunku pracy, kwoty zasądzane od pracodawców na rzecz pracowników sięgają nawet kilkudziesięciu tysięcy (wynika to z doświadczenia naszej Kancelarii).

 

Masz problem podobny do tego, o którym piszemy powyżej? Wiemy jak Ci pomóc!

Skorzystaj z naszego doświadczenia w zakresie prawa pracy i skontaktuj się z nami.