Dotychczas terminy wyznaczające granice czasowe, w ciągu których możnabyło dochodzić realizacji roszczenia od kontrahenta, np. zapłaty długu, wynosiły generalnie 10 lat, a dla roszczeń związanych ze świadczeniami okresowymi bądź z prowadzoną działalnością gospodarczą 3 lata. Po zmianach, zgodnie z art. 118 k.c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat (za wyjątkiem tych, dla których ustawa przewidywała i przewiduje odmienny - dłuższy lub krótszy okres przedawniania), a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.

Jednocześnie wskazać należy, iż koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

Analogicznie zostały potraktowane roszczenia stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenia stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd, które przedawniają się z upływem lat sześciu a jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenia obejmują świadczenia okresowe, roszczenia o świadczenie okresowe należne w przyszłości to przedawniają się one z upływem trzech lat (art. 125 § 1 k.c.).

Dodano art. 117 § 21 k.c., który stwierdza, że po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. Jednakże art. 117 § 1 k.c. wprowadza możliwość odejścia od powyższej zasady w sytuacji, gdy wymagają tego względy słuszności. W takich przypadkach sąd po rozważeniu interesów stron, będzie uprawniony do nieuwzględnienia upływu terminu przedawnienia, Skorzystanie z tej możliwości przez orzekający sąd będzie musiało być jednak poprzedzone rozważeniem przez niego długości terminu przedawnienia, długości okresu od upływu przedawnienia do chwili dochodzenia roszczenia oraz charakteru okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym wpływ zachowania zobowiązanego na opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczenia.

W kwestii konsumentów i ich praw do zmiany doszło w zakresie roszczeń o usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad w przypadku gdy przedmiotem transakcji jest rzecz używana. Ustawodawca wskazuje,że zmiana ta przede wszystkim zmierza do przesądzenia, że w przypadku sprzedaży konsumenckiej używanych rzeczy ruchomych, roczny termin przedawnienia roszczeń z rękojmi (art. 568 § 2 k.c.), nie może zakończyć się przed upływem dwóch lat od dnia wydania rzeczy, nawet jeśli strony uzgodniły między sobą, że termin odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi będzie skrócony do roku.Oznacza to, że w sytuacji gdy konsument dokona zakupu rzeczy używanej roszczenia z tytułu rękojmi, nie mogą się przedawnić wcześniej, niż po upływie dwóch lat od wydania rzeczy.

Zmiany w kodeksie postępowania cywilnego

Na gruncie procedury cywilnej ustawodawca również wprowadził pewne zmiany. Po pierwsze, w art. 187§ 1 k.p.c. dodano pkt 11, w którym określono obowiązek oznaczenia w pozwie daty wymagalności roszczenia w sprawach o zasądzenie roszczenia.

Po drugie, zmianie uległa treść przepisu art. 889 § 1 pkt1 k.p.c., odnosząca się do egzekucji prowadzonej z rachunków bankowych dłużnika i w obecnym stanie rzeczy komornik przesyła do banku, w którym dłużnik posiada rachunek, zawiadomienie o zajęciu wierzytelności pieniężnej dłużnika pochodzącej z rachunku bankowego do wysokości należności będącej przedmiotem egzekucji wraz z kosztami egzekucyjnymi i wzywa bank, aby nie dokonywał wypłat z rachunku bez zgody komornika do wysokości zajętej wierzytelności albo zawiadomił komornika w terminie siedmiu dni o przeszkodzie do przekazania zajętej kwoty; zawiadomienie jest skuteczne także w przypadku niewskazania rachunku bankowego. Dotychczasoprócz nie dokonywania przez bank wypłat, do kwoty zajętej wierzytelności, bank miał obowiązek przekazania tej kwoty na pokrycie dochodzonej należności.

Dodano także art. 8892 k.p.c.wedle, którego bank przekazuje środki pieniężne z zajętego rachunku na rachunek bankowy komornika niezwłocznie po upływie siedmiu dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zajęciu. Jednakże w razie egzekucji bieżących alimentów lub rent bank niezwłocznie przekazuje środki pieniężne z zajętego rachunku na rachunek bankowy komornika.

Zmiany w postępowaniu egzekucyjnym w administracji

Wprowadzone zmiany w procedurze cywilnej znalazły swoje odzwierciadlenie w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, gdzie w art. 80 § 1 stwierdzono, że organ egzekucyjny dokonuje zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego przez przesłanie do banku zawiadomienia o zajęciu wierzytelności pieniężnej zobowiązanego z rachunku bankowego do wysokości egzekwowanej należności pieniężnej wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia w terminie dochodzonej wierzytelności oraz kosztami egzekucyjnymi. Organ egzekucyjny jednocześnie wzywa bank, aby bez zgody organu egzekucyjnego nie dokonywał wypłat z rachunku bankowego do wysokości zajętej wierzytelności, lecz niezwłocznie po upływie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia przekazał zajętą kwotę organowi egzekucyjnemu na pokrycie egzekwowanej należności albo zawiadomił organ egzekucyjny o przeszkodzie w dokonaniu wpłaty, w tym również o nieprowadzeniu rachunku bankowego zobowiązanego.

W przepisach przejściowych ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r.o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, czytamy, że do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się przepisy nowe. W sytuacji gdy nowy termin przedawnienia jest krótszy niż termin określony według przepisów poprzednich, to wówczas bieg terminu rozpocznie się z dniem wejścia w życie tej nowej ustawy.Jeżeli jednak przedawnienie, którego bieg terminu rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

Do przysługujących konsumentowi roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, których terminy przedawnienia są określone w art. 118 i art. 125 § 1 k.c., będą miały zastosowanie przepisy dotychczasowe. Roszczenia przedawnione przysługujące przeciwko konsumentowi, co do których do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy nie podniesiono zarzutu przedawnienia, podlegają z tym dniem skutkom przedawnienia określonym w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, a więc w takich przypadkach sąd z urzędu uwzględni przedawnienie.

Wskazane powyżej przepisy w zakresie egzekucji, tj. art. 889 § 1 pkt 1 i art. 889 § 2 k.p.c. oraz art. 80 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, znajdą zastosowanie także do zajęć wierzytelności z rachunków bankowych dokonanych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli przed tym dniem bank nie przekazał środków pieniężnych na rachunek bankowy organu egzekucyjnego.

Od lat z powodzeniem zajmujemy się sprawami z zakresu prawa cywilnego i prawa gospodarczego. Skutecznie reprezentujemy naszych klientów przed sądami, w sporach gospodarczych, rodzinnych, spadkowych czy konsumenckich.

Skorzystaj z naszego doświadczenia w zakresie prawa cywilnego i skontaktuj się z naszą kancelarią.

Menu